Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi

İletişim Kuramları II: 2005-6  bahar

İrfan Erdoğan

 

 

Dersin tanımı ve amacı

 

İki dönemlik olan bu ders, insanın çeşitli örgütlü yer ve zamanda kendisiyle ve çevresiyle yaptığı doğal ve teknolojiyle aracılanmış iletişiminin doğasını açıklayan temel kuramsal yaklaşımları tarihsel ve eleştirel bir perspektif içinde öğrenciye sunacaktır.  Amaç, iletişim alanında önde gelen kuramsal birikimin öğretilmesi ve öğrencinin iletişimle ilgili diğer dersleri daha iyi anlayabilmesi için gerekli kuramsal altyapıyı oluşturmaktır. Böylece, öğrenci dört yıllık eğitimi sırasında gerekli olan temel kuramsal bilgiyi kazanırken, aynı zamanda kendini ve yaşadığı dünyayı daha sistemli, bilinçli ve duyarlı bir şekilde anlamlandırma fırsatını da elde edecektir. Dönem bittiğinde, öğrenci şu konularda yeterli ve tutarlı bilgilere sahip olacaktır: İnsan, toplum ve iletişim bağında kuramın yeri ve anlamı; İçsel sistem ve kendiyle iletişim; kişilerarası iletişim; aile, firma, kurum grup ve örgüt iletişimi; siyasal iletişim; kitle iletişimi; halkla ilişkiler ve reklamcılık; ulus içi ve uluslararası iletişim ile ilgili kuramsal açıklamalar ve bunların hayatımızdaki anlamı.

Derse birinci dönemde kalınan yerden devam edilecektir. Bu dönemde kitle iletişimine ana akım çerçevesi dışında açıklama getiren eleştirel yaklaşımlar sunulacaktır.

Dersin İşlenişi ve Öğrenci sorumlulukları

Ders öğretim üyesinin sunumu ve öğrencilerin sınıf tartışmayla katılımı biçiminde tasarlandı. Bu nedenle her öğrencinin haftalık okumaları yapması ve derse hazırlıklı gelmesi gerekmektedir. Derse devam, sınavlar ve ders notunda okulun belirlediği kurallar uygulanacaktır. Dersle ilgili ayrıntılı okuma listesi ilk derste tartışılacaktır.

 

Haftalık ders akışı

 

Hafta

İşlenecek Konular

1

Bu dönem ders  hakkında bilgi

2

1980’ler: neo-liberalizmin ve yeni-sağın iletişimi; kültür ve kitle iletişimi

3

Eleştirel Kuramlar: Marksist ve Eleştirel Okulların Dili; İletişimin Materyal Yapısı

4

İletişimin düşünsel yapısı: Materyal ve düşünsel üretim bağı  

5

1980’ler öncesi eleştirel kuramlar

6

Kitle iletişiminin üretim biçimi ve ilişkileri: Genel karakterleri ve tartışmalar

7

Ara Sınav

8

Profesyonellik, mülkiyet ve ürün ilişkisi; Pazar koşulları ve üretim ilişkisi; Ürün ve tüketici istekleri bağı

9

Kültür ve dilde mücadele: Göstergebilim; temel kavramların anlamı. Temel kuramsal varsayımlar

10

Kitle iletişimi ve bilincin üretimi: Kültürel yaklaşımlar 

11

Batı tipi modernleşme ve karşı tezler     

12-15

1990 ve 2000'ler: Özelleştirme ve deregülasyon; Endüstri ötesi ve enformasyon toplumu; Sömürgecilik sonrası; Modernleşme-ötesi kültürelcilik; Post-yapısalcılık; post-Marksizm; Post-emperyalizm anlayışları