Dersin adı:                                          İletişim Kuramları I

 

Öğretim Üyesi:                                    İrfan Erdoğan.

 

Öğrenci danışma saatleri:               Ders günü ve randevuyla

 

Web:                                                      http://www.irfanerdogan.com

 

 

 

Dersin Tanımı ve amacı

İki dönemlik olan bu dersin birinci döneminde, eleştirel yaklaşımlar dışındaki iletişimleri açıklayan önde gelen kuramsal açıklamalar üzerinde durulacaktır. Ders, insanın çeşitli örgütlü yer ve zamanda kendisiyle ve çevresiyle yaptığı doğal ve teknolojiyle aracılanmış iletişiminin doğasını açıklayan temel kuramsal yaklaşımları tarihsel, eleştirel ve insancıl bir perspektif içinde öğrenciye sunacaktır.  Amaç, iletişim alanında önde gelen kuramsal birikimin öğretilmesi ve iletişimle ilgili diğer derslerin, özellikle “iletişim pratiğiyle” ilgili derslerin daha iyi anlaşılabilmesi için, gerekli kuramsal altyapıyı oluşturmaktır. Öğrenci iletişimle ilgili temel kuramsal bilgi yanında, aynı zamanda, kendini ve yaşadığı dünyayı daha sistemli, bilinçli ve insanca duyarlı bir şekilde anlamlandırmanın ne olduğunu ve bunun nasıl yapıldığını öğrenme fırsatını elde edecektir. İki dönem bittiğinde, öğrenci aşağıdaki konularda bilgilere sahip olacaklardır:

·         Kendi hayatımız dahil, insan, toplum ve iletişim bağında kuramın yeri ve anlamı

·         İletişimin kuramsal açıklanması ve açıklamanın bizim ve toplum için anlamı

·         Kişinin kendisiyle iletişimi ve bu iletişimi açıklayan kuramların doğası   

·         Kişilerarası sistem ve kişiler arası iletişim kuramları ve eleştirileri 

·         Aile, firma, kurum grup ve örgüt iletişimiyle ilgili kuramsal açıklamaların doğası

·         Kitle iletişiminin gelişmesiyle birlikte oluşan açıklamalar ve bunların anlamları.

·         Ulus içi ve uluslararası iletişimin açıklanması ve eleştirileri

·         İletişim politikaları ile kuram ve kuramcıların (bilgi üretenlerin) ilişkisi  

 

Dersin İşlenişi ve Öğrenci sorumlulukları

 

Ders sınıf ortamında katılımcı öğrenim biçimini gerçekleştirmek için tasarlandı. Bu nedenle, öğrencinin haftalık okumaları yapması ve derse “o haftanın okumasının özetini yaparak gelmesi” gerekmektedir. Ders bir kitabı veya ders notlarını okuyup ezberleme biçiminde asla değildir; her kuram yoğun bir şekilde tartışılacaktır. Bu nedenle, derse gelmeyen, çalışmayan ve derse dikkatle katılmayan öğrencinin başarı olasılığı yoktur.

Her hafta işlenecek konuyla ilgili olarak herkes derse okuduklarının bir özetiyle gelecektir. Bu özet en az 1000 kelime olacaktır. Bu ödevler her ders sonunda toplanacaktır. Kesinlikle geç ödev kabul edilmeyecektir. Arasınav notu, 50 puan “sınav notu” ve 50 puan “ödev notu” toplamından oluşacaktır. Final sınav notu da, 50 puan “sınav notu” ve 50 puan “ödev notu” toplamından oluşacaktır. Bir başka arkadaşının ödevini kopyalayan öğrenci etik ihlali nedeniyle, “ödev notundan “0” alacaktır; bunun anlamı şudur: dersten geçme olasılığı da sıfır olacaktır.  

Derse devam zorunludur. Her derste yoklama yapılacaktır. Yönetmeliğe göre belli oranda derse gelmeyen öğrenci o dersten kalır. Derse sadece yoklamaya imza atmak için gelen ve sonra kaybolan veya başkasına imza attıran ve imza atan öğrenci sahtekarlık yaptığı için disiplin kuruluna verilecektir. Çan eğrisi tembelliği desteklemeyen biçimde kullanılacak, böylece sadece çalışan öğrenciler başarılı olacaktır. Bizim görevimiz öğretmek ve değerlendirmektir. Öğrencinin görevi çalışmaktır. Görevimizi gereği gibi yapalım.

 

 
Okuma Kaynakları

 

Dersin amacı iletişimle ilgili temel kuramları örgütlü hayatın gerçekleriyle olan bağlarıyla ilişkilendirerek öğretmek olduğu için, öğrencinin iletişimle ilgili farklı kuram kaynaklarından faydalanması ve eleştirel gözle okuyarak kendini hazırlaması gerekir. Bu nedenle temel okuma kaynağı yanında, her öğrencinin aktif olarak kaynak bulma, okuma ve kendini yetiştirme sorumluluğuna sahip olması gerekir. Çalışmayan insanların egemen olduğu ülke, başka ülkelerin ganimeti, sömürgesi, kölesi olmaya mahkumdur! Çalışalım ve güçlü olalım.

Temel okuma: Alemdar. K. ve İrfan Erdoğan (2009). Öteki Kuram. Ankara: Erk. Veya kuramları eleştirel olarak ele alan herhangi bir kitap. (Öteki Kuram kitabını bulabileceğiniz kitapçılar: Dost Kitabevi, Seckin Kitabevi,  Birleşik Kitabevi/Yayıncılık)

Web sayfası: Kuramla ilgili hem Türkçe hem de İngilizce oldukça çeşitli yazılar irfanerdogan.com web sayfasında var; diğer kaynaklara da bağlantılar var.

İletişim Dergileri:  Kütüphanemizde hem İngilizce hem Türkçe epey var.

İletişim yıllıkları: Özellikle kütüphanemizde Türkçe ve İngilizce olanlar var.

Diğer kütüphaneler: Özellikle Bilkent ve ODTU kütüphaneleri

Kitapçılar: Kuram kitapları hemen her kitapçıda bulunmaktadır.

 

Haftalık ders akışı

 

Hafta

İşlenecek Konular

1

Tanışma ve bilgilendirme ve başlangıç bilgileri

2

İnsanın örgütlü yaşamında ve bilimde kuramın yeri ve anlamı

3

İnsanın kendini anlaması ve kendiyle iletişimi açıklayan yaklaşımlar

4

Kişinin dışını anlamlandırması ve çeşitli örgütlü yapılarda kişilerarası iletişimin açıklayan yaklaşımlar:

Kendi seçtiğiniz kaynaktan veya İletişimi Anlamak kitabından kişilerarası iletişim teorileri bölümü (s.185 ve 209 da başlayan iki bölüm

veya web sayfasından içsel sistem); Kendi kaynağınızdan veya Öteki Kuram kitabından “Sosyo-psikolojik kuramlar” bölümü

5

Kendi seçtiğiniz kitaptan veya İletişimi Anlamak kitabından “örgüt olgusu: kuramsal yaklaşımlar” bölümü

6

Kitle iletişiminde ana akım kuramların oluşumu

7

Ara sınav

8

1940lar: Ana akım kitle iletişim kuramlarında temeli atan yaklaşımlar

9

1950ler: Saha ve alan araştırmalarının gerisindeki yaklaşımlar

10

1960’lar: Sistem anlayışı ve durum değerlendirmesi 

11

1960’larda önde gelen ana akım kuramlar

12

1970’lerdeki kuramlar

13

1980 ve sonrasındaki ana akım kuramlar

14

Kültür ve kitle iletişimini ve bağını açıklayan ana akım yaklaşımlar